Tips voor het versterken van de impulscontrole bij kinderen

Gepubliceerd 06 juli 2021

Eerst nadenken en dan pas doen. Een handig voornemen, maar voor kinderen vaak knap lastig. Ze hebben al iets gezegd of gedaan voordat ze er goed en wel over hebben nagedacht. Dat kan wel eens leiden tot ingewikkelde situaties, zoals over grenzen gaan of anderen (onbedoeld) kwetsen. Hoe help je kinderen nu om hun impulsen meer onder controle te houden? De Praktijk4Kids helpt!

Impulscontrole

Impulscontrole is een executieve functie, ook wel een regelfunctie van de hersenen. De regelfuncties van de hersenen sturen het gedrag aan. Zo stuurt impulscontrole aan op impulsen onderdrukken, zodat je niet iets doet of zegt wat niet handig is. De executieve functies zijn nog tot in het begin van de volwassenheid in ontwikkeling. Voor kinderen geldt dus dat veel functies nog volop in ontwikkeling zijn. Of: ze zijn nog niet uitontwikkeld. Veel kinderen hebben daardoor een ‘helper’ nodig, iemand die hen erop wijst om de juiste executieve functie op het juiste moment in te zetten.

Hoe kun je helpen?

  • Hanteer het principe van voordoen – samen doen – zelf doen. Doe eerst zelf voor of praat over hoe jij als volwassene je impulscontrole inzet. Help het kind daarna op weg om zelf de impulscontrole in te zetten, bijvoorbeeld door hem/haar erop te wijzen en te praten over succesvolle en minder succesvolle impulscontrolemomenten. Uiteindelijk werk je ernaartoe dat het kind het zelf kan inzetten.
  • Introduceer het principe: stop-denk-doe. Leer het kind om stop tegen zichzelf te zeggen, even na te denken en vervolgens pas iets tot uitvoering te brengen. Je kunt er om het visueel te maken ook een stoplicht aan koppelen. Rood betekent dan stop; oranje betekent denk; groen betekent doe.
  • Bespreek met het kind wat hem/haar helpt om ook daadwerkelijk te stoppen. Wat vaak goed werkt om even te stoppen en een rustmomentje in te bouwen, is het letten op de ademhaling. Spreek bijvoorbeeld af dat het kind even drie keer ademhaalt als het stop-denk-doe principe in werking wordt gesteld.
  • Doe spelletjes waarbij het belangrijk is om je impulscontrole in te zetten. Denk aan: Halli Galli, zeg geen ja geen nee of het commandospel. Benoem hierbij expliciet dat je de impulscontrole traint en bespreek hoe het kind deze in kan zetten.

Onderzoek en behandeling

Soms is de impulscontrole zo lastig voor kinderen, dat er meer nodig is. In dat geval kun je terecht bij De Praktijk4Kids. Er kan onderzoek worden gedaan om de impulscontrole van het kind in kaart te brengen. Soms is het nodig om meerdere executieve functies mee te nemen, zoals ook de concentratie of het plannen. Ook (of daarna) is het mogelijk om behandeling in te zetten. Tijdens behandeling wordt er met de methode Breinhelden ingezet op het versterken van de executieve functies, waaronder de impulscontrole. Door middel van spellen, opdrachten, verhalen en gesprekken, leert het kind om de regelfuncties van de hersenen steeds beter en zelfstandiger in te kunnen zetten. Dit komt het leren en het leven van alledag ten goede en is een goede leerschool voor later!

Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem gerust eens contact op met karin@depraktijk4kids.nl.

Belinda Herrewijn

Belinda is de hoofdbehandelaar en eigenaresse van De Praktijk4Kids Alphen aan den Rijn, onderdeel van De Praktijk. Zij studeerde psychologie aan de universiteit van Nijmegen. Belinda werkte vanaf 1987 in diverse functies in het bedrijfsleven en het onderwijs. Vanaf 2004 is zij GZ-psycholoog en Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP. Belinda biedt hulp bij angst, trauma en sociaal-emotionele problemen. Daarnaast is Belinda EMDR-therapeut. Samen met Esther is zij auteur van Breinhelden. Cliënten ervaren Belinda's hulp als een warm bad. Niets is gek en alles mag. Belinda biedt een luisterend oor en weet als geen ander aan te sluiten bij wat de cliënt nodig heeft. Dit doet ze zonder oordeel en met veel begrip. Niet voor niets zoeken 'oude' cliënten Belinda nog wel eens op.
Gepubliceerd 06 juli 2021